نرخ مناسب ارز در ایران چقدر است؟

سید بها‌الدین حسینی هاشمی در مورد شرایط بازار ارز، اظهارداشت: بازار توسط بخش متوسط و کم درآمد تعریف می‌شود، درآمد این افراد افزایش نیافته، بنابراین خرید مناسب از بازاری که قیمت دلار آن بیش از دو هزار تومان باشد صورت نمی‌گیرد و ادامه این شرایط رکود را در پی خواهد داشت.

این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه قیمت ارز بالای دو هزار تومان نرخ مناسبی برای اقتصاد ما نیست گفت: تقاضای ارز غیر بازرگانی که شامل ارز مسافرتی، دانشجویی و درمان است تنها 10 درصد تقاضای ارز کشور را تشکیل می‌دهد اما قیمت را این تقاضاها تعیین می‌کند؛ با توجه به اینکه نیاز این افراد از طریق بانک مرکزی تامین نمی‌شود، به صرافی‌ها مراجعه می‌کنند و نرخ براساس این تقاضاها تعیین می‌‌شود.

وی ادامه داد: ارز بیش از دو هزار تومان برای اقتصاد ایران شرایط سختی را برای تولید و مصرف ایجاد می‌کند؛ اگر بانک مرکزی یا مرکز مبادلات ارزی نیاز ارز غیر بازرگانی را از طریق سیستم بانکی تامین کند ارز تجاری به راحتی می‌تواند در قیمت 2 هزار تومان تعیین شود.

به گفته وی قیمت‌های فعلی مبنای اقتصادی ندارد زیرا مبنای تعیین قیمت ارز توان تولید در یک اقتصاد است.

حسینی‌هاشمی با اشاره به روند کاهشی قیمت ارز تصریح کرد: قیمت ارز حتما در سطح 2500 تومان کاهش خواهد یافت و اگر نیازهای غیر بازرگانی تامین شود با همین میزان تولید نفت و درآمد ارزی، می‌توان قیمت ارز را در سطح دو هزار تومان مدیریت کرد، اما اگر قیمت ارز کمتر از این رقم برسد باز هم سوبسید و رانت به وجود می‌آید و مشکلات دیگری را در پی خواهد داشت.

*ارز 2000 تومانی به نفع تولید و صادرات است

وی تصریح کرد: معتقدم اگر قیمت ارز در سطح دو هزار تومان مدیریت شود هم می‌تواند مشوق صادرات باشد و هم به نفع تولید و مصرف در داخل کشور خواهد بود. اگر این روند ادامه یابد ارز 2500 تومانی به راحتی قابل حصول است.

وی تاکید کرد: در صورتی که میزان فروش نفت به دو میلیون بشکه برسد و دولت نیازهای غیر بازرگانی (ارز مسافرتی، درمان، دانشجویی) را تامین کند، قیمت ارز تا پایان سال در نرخ 2 هزار تومان تثبیت خواهد شد.

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که مرکز مبادلات ارزی می‌تواند مبنای تعیین قیمت در بازار باشد، گفت: هم‌اکنون دولت بازیگر اصلی بازار ارز است و 90 درصد عرضه ارز را در اختیار دارد، بنابراین مرکز مبادلات می‌تواند به صورت یک بازار مدیریت شده فعالیت داشته باشد اما اصولا چنین سازوکاری نباید به صورت دائمی وجود داشته باشد و باید عرضه و تقاضا در بازار آزاد قیمت ارز را تعیین کند.

*مرکز مبالات با تخصیص به موقع ارز می‌تواند بازار را به آرامش برساند

وی افزود: البته تا زمانی که محدودیت‌های نقل و انتقال پول و عدم تعادل در عرضه و تقاضا وجود دارد مرکز مبادلات ارزی می‌تواند نقش کلیدی در مدیریت بازار ارز داشته باشد زیرا دولت اصلی‌ترین بازیگر در بازار ارز است؛ این مرکز می‌تواند تا پایان امسال با عرضه به موقع و تخصیص آسان بازار ارز را به آرامش برساند.

حسینی هاشمی گفت: اگر فعالیت این مرکز ادامه یابد امکان دارد به تدریج تعیین قیمت‌ها به شکل دستوری صورت گیرد و از اهداف اولیه راه‌اندازی این مرکز دور شود.

وی در مورد ارز صادرکنندگان اظهارداشت: باید دولت بپذیرد تا زمانی که ارز دو نرخی است و صادرکننده کمتر از قیمت بازار ارز خود را نمی‌فروشد،ایجاد هرگونه الزام منجر به بزرگنمایی در واردات یا کم اظهاری در صادرات را در پی خواهد داشت.

این اقتصاددان تصریح کرد: در صورتی که ارز مرکز مبادلات تفاوتی با قیمت بازار نداشته باشد دیگر این مسائل مطرح نیست و عرضه ارز صادرکننده با بازار یا مرکز مبادلات تفاوتی ندارد.

وی تاکید کرد: همانطور که گفتم اگر نیازهای ارزی غیر بازرگانی از طریق مرکز مبادلات تامین شود، نرخ بازار با مرکز مبادلات یکسان خواهد شد و برخی دلالان نمی‌توانند قیمت‌ها را به صورت مصنوعی افزایش دهند.

حسینی هاشمی خاطرنشان کرد: پس از یکسان شدن قیمت بازار با مرکز مبادلات، بانک مرکزی می‌تواند به تدریج قیمت‌ها را کاهش دهد، در آن صورت امکان تقویت ریال در برابر دلار فراهم می‌شود و مرکز مبادلات اصلی‌ترین بازیگر بازار ارز خواهد شد.