گزارش موبوایران، به اندروید که در سال ۲۰۰۸ متولد شده، هنوز هم یک سیستم‌عامل نسبتا جوان محسوب می‌شود. با این حال با دریافت چندین آپدیت در طول سال‌های گذشته، با نسخه‌های متعددی از این سیستم‌عامل سروکار داشته‌ایم. در ادامه به ۱۰ نسخه‌ی برتر اندروید نگاهی می‌اندازیم.
معیارهای رتبه‌بندی
روی هم رفته در تمام فهرست‌های رتبه‌بندی، معیار نویسنده تا حد زیادی تأثیرگذار خواهد بود و این فهرست هم از این قاعده مستثنا نیست. البته باید خاطرنشان کنیم که قضاوت درباره‌ی نسخه‌های اندروید کار ساده‌ای نیست زیرا مثلا یک کاربر حین استفاده از اندروید ۱۰ موجود در گوشی‌های پیکسل در مقایسه با اندروید ۱۰ در گوشی‌های سامسونگ تجربه‌ی کاربری متفاوتی را سر می‌گذارند.
از طرف دیگر، این رتبه‌بندی بر اساس بیشترین و بهترین ویژگی‌های اندروید هم صورت نگرفته زیرا در این صورت رده‌بندی آن‌ها بیشتر مبتنی بر تاریخ عرضه‌ی این نسخه‌ها می‌شد. به صورت کلی، در این رده‌بندی تأثیر نسخه‌های فوق بر کلیت پلتفرم در نظر گرفته شده است.
۱۰. اندروید ۵.۰ آب‌نبات‌چوبی
این فهرست را با یکی از پرحاشیه‌ترین نسخه‌های اندروید آغاز می‌کنیم. این نسخه‌ی اندروید که در سال ۲۰۱۴ منتشر شد، برای اولین بار کاربران را با زبان طراحی Material Design آشنا کرد که این زبان طراحی همچنان توسط گوگل استفاده می‌شود.
علاوه بر تغییرات بصری، در پشت صحنه هم این نسخه با تغییرات مهمی به دست کاربران رسید. بهعنوان مثال می‌توانیم به مهاجرت از Dalvik به ART اشاره کنیم که عملکرد اپلیکیشن‌ها را بهبود بخشید. اگرچه اندروید ۵ از نظر ظاهری بسیار جذاب بود، ولی باگ‌های متعدد تجربه‌ی کاربری را دچار مشکل کردند.
بهعنوان مثال می‌توانیم به ضعف گسترده در مدیریت حافظه رم اشاره کنیم که باعث شد اپلیکیشن‌ها مرتبا در پس‌زمینه به طور کامل بسته شوند. همچنین سیستم نوتیفیکیشن آن هم مشکلات زیادی داشت.
۹. اندروید ۶.۰ مارشمالو
بعد از اندروید آب‌نبات‌چوبی، نوبت به اندروید مارشمالو رسید که بسیاری از مشکلات نسخه‌ی قبلی را برطرف کرد. این نسخه در سال ۲۰۱۵ منتشر شد و سروصدای زیادی به راه نینداخت ولی در کل نقش مهمی را ایفا کرد. در این نسخه بود که نحوه‌ی مدیریت مجوزهای اپلیکیشن‌ها به طور کلی متحول شد.
در این نسخه‌ی اندروید به جای اینکه کاربر حین نصب اپلیکیشن تمام مجوزها را صادر کند، می‌توانست در صورت نیاز به استفاده از ویژگی‌های مختلف چنین کاری را انجام دهد. این یعنی بدون اعطای برخی مجوزها، استفاده از برخی امکانات اپلیکیشن‌ها امکان‌پذیر شد.
۸. اندروید ۷.۰-۷.۱ نوقا
اندروید ۷.۰ نوقا در سال ۲۰۱۶ منتشر شد و این هم یکی دیگر از آپدیت‌های جزئی بود. در این نسخه زبان طراحی Material Design تا حد زیادی بهتر شد و اندروید در کل ظاهر جذاب و یک‌دستی پیدا کرد.
در نسخه‌ی خام اندروید نوقا بالاخره ویژگی تقسیم تصویر افزوده شد. قبل از این، سازندگان گوشی‌های هوشمند باید این ویژگی را به رابط کاربری خود اضافه می‌کردند اما اندروید نوقا آن را به یک ویژگی استاندارد تبدیل کرد. همچنین در این نسخه شاهد معرفی ویژگی Doze هم بودیم که می‌توانست عمر باتری را بهبود ببخشد.
شاید بزرگترین دستاورد این نسخه‌ی اندروید، بهره‌گیری از گوگل اسیستنت بود. این نسخه همراه با اولین گوشی گوگل پیکسل به دست کاربران رسید و گوگل اسیستنت هم یکپارچگی زیادی با این نسخه داشت. در حال حاضر گوگل اسیستنت به طور پیش‌فرض در تمام گوشی‌های اندرویدی حضور دارد.
۷. اندروید ۹ پای
زمانی که اندروید پای در سال ۲۰۱۸ منتشر شد، نظرات ضد و نقیضی را دریافت کرد. بهعنوان مثال، برای اولین بار دکمه‌ی Recents از رابط کاربری این سیستم‌عامل حذف شد و در نوار ناوبری فقط یک دکمه‌ی هوم و دکمه‌ی بازگشت دیده می‌شد.
اگرچه این نوار ناوبری و فرمان‌های حرکتی در نسخه‌ی بعدی با تغییرات مختلف بهبود پیدا کردند، اما تعدادی از ویژگی‌های این نسخه ماندگار شدند. مثلا مجموعه ابزارهای Digital Wellbeing به کاربران کمک کردند که استفاده از گوشی را بهینه‌تر کنند و حتی اعتیاد خود را به گوشی کاهش دهند. همچنین مدیریت مصرف انرژی و امکان تغییر روشنایی نمایشگر با بهره‌گیری از یادگیری ماشینی هم معرفی شد.
بخش مهمی از ویژگی‌های اندروید پای مربوط به حریم خصوصی بود. در این نسخه کاربران برای کنترل دوربین و میکروفون گوشی خود به امکانات بیشتری دست پیدا کردند. همچنین می‌توانیم به چندین تغییر کوچک دیگر اشاره کنیم که در کل حریم خصوصی و امنیت این سیستم‌عامل را بهبود بخشیدند.
۶. اندروید ۲.۰-۲.۱ نان خامه‌ای
قدیمی‌ترین نسخه در این لیست همین اندروید نان خامه‌ای است که در سال ۲۰۰۶ فقط ۶ هفته بعد از اندروید ۱.۶ منتشر شد. در آن زمان این آپدیت توجهات زیادی را جلب کرد.
در اندروید نان خامه‌ای ویژگی‌های مختلفی معرفی شدند که همچنان استفاده می‌شوند؛ بهعنوان مثال می‌توانیم به تصاویر پس‌زمینه‌ی پویا، تبدیل گفتار به متن و حتی زوم با حرکت دو انگشت اشاره کنیم. برای کاربرانی که در آن زمان از اندروید استفاده می‌کردند، این آپدیت بسیار مهم بود زیرا جذابیت این سیستم‌عامل را دوچندان کرد.
۵. اندروید ۴.۱-۴.۳ آب‌نبات ژله‌ای
اندروید آب‌نبات ژله‌ای شامل سه به‌روزرسانی از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۳ است. بعد از تغییرات گسترده‌ی ظاهری در اندروید ۴، اندروید آب‌نبات ژله‌ای بیشتر بهبودهای جزئی را به ارمغان آورد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این نسخه، معرفی پنل تنظیمات سریع یا Quick Settings بود. این مشخصه حالا به یک ویژگی استاندارد در تقریبا تمام گوشی‌های هوشمند تبدیل شده است. همچنین کاربران این نسخه برای اولین بار با Google Now آشنا شدند که البته حالا این مشخصه دیگر وجود ندارد. در آن زمان وجود بخشی که می‌تواند اطلاعات و محتوای لازم کاربران را پیش‌بینی کند، باورنکردنی بود. در نهایت گوگل اسیستنت جای این ویژگی را پر کرد.
یکی دیگر از ویژگی‌های جذاب این نسخه، امکان بهره‌گیری از ویجت‌ها در صفحه‌ی لاک اسکرین بود. به لطف این قابلیت، کاربران می‌توانستند بدون باز کردن گوشی به ویجت‌های مختلفی دسترسی داشته باشند.
۴. اندروید ۴.۴ کیت‌کت
در سال ۲۰۱۳ شاهد معرفی اندروید کیت‌کت بودیم. این اولین نسخه‌ای بود که در بخش فوقانی صفحه‌ی اصلی آن نوار وضعیت شفاف قرار داشت و در این نوار تمام آیکون‌ها دارای رنگ سفید بودند. همین تغییرات ظاهری کوچک باعث شد که بخش نوتیفیکیشن‌ها ساده‌تر و جذاب‌تر به نظر برسند.
همچنین اندروید کیت‌کت اولین نسخه‌ای بود که از فرمان Ok Google پشتیبانی می‌کرد و این مشخصه بعدها به پایه و اساس گوگل اسیستنت تبدیل شد. طرفداران پروپاقرص این پلتفرم، احتمالا به خاطر دارند که اندروید کیت‌کت برای اولین بار همراه با نکسوس ۵ راهی بازار شد. نکسوس ۵ همچنان طرفداران زیادی دارد و به دلیل هماهنگی عالی بین نرم‌افزار و سخت‌افزار جلب توجه گسترده‌ای کرد.
۳. اندروید ۱۰
در سال ۲۰۱۹ گوگل از اندروید ۱۰ رونمایی کرد و برای اولین بار نام خوراکی استفاده نشد. همچنین در این نسخه برای نخستین بار دکمه‌های Home و بازگشت به طور کلی حذف شدند.
یکی دیگر از تغییرات مهم هم پشتیبانی از حالت تاریک گسترده بود. در این نسخه فقط با فعال‌سازی یک گزینه، تاریک شدن رابط کاربری اپلیکیشن‌های دارای این قابلیت امکان‌پذیر شد. اندروید ۱۰ از چندین ویژگی جدید بهره می‌برد ولی از بین آن‌ها باید به کنترل بهتر برای مجوز اپلیکیشن‌ها هم اشاره کنیم.
۲. اندروید ۸.۰-۸.۱ اوریو
اندروید اوریو که در سال ۲۰۱۷ عرضه شد از نظر ظاهری تفاوت گسترده‌ای با نسل قبلی خود نداشت اما یکی از پایدارترین نسخه‌های اندروید محسوب می‌شود. البته این موضوع به معنای نبود ویژگی‌های متنوع نیست. بهعنوان مثال قابلیت تصویر در تصویر به نسخه‌ی خام اندروید افزوده شد، مدیریت نوتیفیکیشن‌ها تا حد قابل توجهی پیدا کرد و حتی برای انتخاب متن‌ها هم گزینه‌های جدیدی افزوده شد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های اندروید که با این نسخه معرفی شد، قابلیت Password Autofill بود. به لطف این مشخصه، اندروید می‌تواند رمز عبور اپلیکیشن‌های مختلف را به خاطر بسپارد تا کاربران برای ورود به آن‌ها نیازی به تایپ کردن این اطلاعات نداشته باشند.
همچنین باید به معرفی پروژه‌ی Treble هم اشاره کنیم که با هدف ساده‌تر شدن فرایند انتشار آپدیت‌ها توسعه پیدا کرد. آیا بعد از گذشت ۴ سال از عرضه‌ی این پروژه توانسته اهداف خود را عملی کند؟ در جواب باید بگوییم که احتمالا به اندازه‌ی انتظارات گوگل موفق نبوده است.
۱. اندروید ۴.۰ بستنی حصیری
بهعنوان رتبه‌ی اول این فهرست باید به اندروید بستنی حصیری اشاره کنیم که در سال ۲۰۱۱ سروصدای زیادی راه انداخت. گوگل برای این نسخه رابط کاربری را دگرگون کرد و در کل ظاهر آن مدرن و جذاب شد.
نسخه‌ی قبلی آن یعنی اندروید ۳.۰ کندوی عسل برای تبلت‌ها طراحی شد ولی اندروید بستنی حصیری رابط کاربری آن را بهبود بخشید و نرم‌افزار تبلت‌ها و گوشی‌ها را یکپارچه کرد. ادغام سیستم‌عامل تبلت‌ها و گوشی‌ها با اعتراض‌های زیادی روبه‌رو شد اما در هر صورت تغییر مهمی برای پلتفرم اندروید بود.
در اندروید بستنی حصیری برای نخستین بار سوایپ کردن بر روی نوتیفیکیشن‌ها امکان‌پذیر شد. همچنین بخش Recents جذاب‌تر شد و در ضمن باید به پشتیبانی از قابلیت تشخیص چهره هم اشاره کنیم. بار دیگر باید به اهمیت زیاد رابط کاربری این نسخه موسوم به Holo UI اشاره کنیم. قبل از این نسخه، سیستم‌عامل اندروید از نظر بصری جذابیتی نداشت و بیشتر یک سیستم‌عامل مناسب توسعه‌دهندگان به نظر می‌رسید. اما گوگل با عرضه‌ی این نسخه، بالاخره یک سیستم‌عامل کاربرپسند را ارائه داد.
در نهایت باید بگوییم که چینش چنین لیستی کار چندان راحتی نیست و با مطرح کردن دلایل مختلف، رده‌بندی آن را به‌راحتی می‌توان تغییر داد. هر کدام از نسخه‌های جدید اندروید مشکلات زیادی را برطرف کرده‌اند و امکانات جذابی را به ارمغان آورده‌اند اما برخی از آن‌ها تأثیر بیشتری بر کلیت این اکوسیستم داشته‌اند. باید ببینیم نسخه‌ی بعدی اندروید یعنی اندروید ۱۲ چه حرفی برای گفتن دارد و چگونه می‌تواند این اکوسیستم را بهبود ببخشد.