سه دلیل نوسانات شدید ارزی کشور

مصطفی پورمحمدی در دانشگاه شهید رجایی در جمع دانشجویان اظهار داشت: بازار ارز جلوه و نمایی از شرایط اقتصادی کشور است.

وی افزود: اقتصاد ما هنوز به نفت و درآمدهای نفتی وابسته است، بنابراین اگر بتوانیم نفت بفروشیم، درآمد ارزی هم داریم و در صورتی که درآمد نفتی ما کاهش یابد، نوسانات بازار ارز هم بروز خواهد کرد.

رئیس سازمان بازرسی کل کشور، با بیان اینکه افزایش نرخ ارز نشان دهنده وابستگی کشور به درآمدهای نفتی است، گفت: از برنامه سوم تا برنامه پنجم، تأکید زیادی بر کاهش اتکاء به درآمدهای نفتی شده است، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد این اتکاء نه تنها کاهش نیافته بلکه افزایش یافته است.

وی با بیان اینکه درآمد ارزی از محل صادرات غیرنفتی وجود دارد، تصریح کرد: بخش عمده درآمد ارزی کشور به نفت وابسته است، بنابراین، اگر در صادرات نفت یا نقل و انتقال منابع محدودیت‌هایی وجود داشته باشد، مشکلات ارزی به وجود می‌آید.

پورمحمدی گفت: دو راه برای عبور از این شرایط وجود دارد، اول اینکه تحریم‌ها شکسته شود و اقدام بعدی اتخاذ تدابیر مناسب برای عبور یا کاهش فشار تحریم‌ها است.

وی با تأکید بر اینکه قیمت ارز تا حدودی کنترل شده است، افزود: در سال گذشته 60 میلیارد دلار واردات انجام شد که بخشی از آن کالاهای مصرفی بود، در حالی که امکان تولید آن در داخل وجود داشت؛ روند واردات کالا تا اواسط تابستان ادامه داشت و علی‌رغم اعلام اقدامات تحریمی امریکا در سیاست‌های اقتصادی هیچ‌گونه تدبیری تا آن زمان اتخاذ نشد.

رئیس سازمان بازرسی کل کشور افزود: به تدریج فاصله ارز مرجع با قیمت بازار فاصله پیدا کرد، به طوری که تا قبل از راه‌اندازی اتاق مبادلات ارزی تا 3500 تومان افزایش یافت، در حالی که در قبل از آن عده‌ای با ارز 1226 تومان واردات می‌کردند.

وی با بیان اینکه از ابتدای سال گذشته تا تابستان 91، نرخ ارز به حدود 2.3 برابر رسید، گفت: در چنین شرایطی بخش زیادی از ارز در اختیار عده‌ای خاص قرار گرفت و هجوم یکباره نقدینگی و دلالان به این بازار موجب افزایش قیمت ارز شد.

پورمحمدی تصریح کرد: بنابراین، علت افزایش قیمت ارز را سه دلیل عمده تحریم، بی‌تدبیری مسئولان و حجم بالای نقدینگی باید دانست، البته این نکات تنها کلیات موضوع است و عوامل مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در این مسائل دخیل هستند.

وی ادامه داد: دولت مدتی است اقداماتی برای کنترل بازار ارز در دستور کار قرار داده تا بتواند قیمت ارز را کنترل کند.

وی در پاسخ به سؤالی در خصوص امکان استفاده از درآمدهای حاصل از افزایش نرخ ارز برای پرداخت یارانه نقدی توسط دولت گفت: در قانون چنین اختیاری به دولت داده نشده است، اما در گذشته مشاهده شده که برای پرداخت یارانه نقدی از برخی از بخش‌ها منابعی برداشت شده و در این زمینه استفاده شده است.