سعید خطیب‌زاده در نشست هفتگی خود در پاسخ به سوالی در ارتباط با روند مذاکرات ایران و عربستان و اینکه آیا ادامه این مذاکرات منتظر تغییر دولت در ایران و مسائل مربوط به آن بوده است، گفت: گفت‌وگوها با عربستان در چند دور برگزار شد. در ارتباط با موضوعات دوجانبه، منطقه ای و بین المللی بحث و گفت وگو شد. سوال های مهمی در پیش روی دو طرف برای گفت‌وگو قرار داشت و ما در ایران فکر می‌کنیم در یک مسیر مبتنی بر گفت‌وگو و حل و فصل مسائل فی مابین می توانیم به یک نگاه مشترک در مورد برخی از مسائل برسیم. فکر می کنیم که اگر عربستان سعودی به این پیام ایران توجه جدی داشته باشد که امنیت در منطقه صرفا از طریق وجود ترتیبات منطقه ای بین کشورهای منطقه ایجاد می شود می‌توانیم در این مسیر به نتایج خوبی برسیم.
وی همچنین در ارتباط با بیانیه وزرای خارجه گروه ۷ علیه ایران در ارتباط با اتفاقی که برای یک کشتی در دریای عمان رخ داده و طرح این موضوع که کمیته تحقیقی در ارتباط با این مسئله در شورای امنیت ایجاد شود و آیا ایران عضو این کمیته خواهد بود یا خیر، گفت: اتهامات بی پایه و اساسی با سناریوسازی رژیم صهیونیستی علیه ایران مطرح شده است. این اظهارات و بیانیه های بی اعتبار و بی اساس نزد ایران مردود است. ایران به عنوان پایه اساسی امنیت و صلح در منطقه از جمله خلیج فارس در تمامی راه حل هایی که به تأمین امنیت و صلح در این منطقه منجر شده حضور و مشارکت داشته و کسی نمی‌تواند این موضوع را نادیده بگیرد. متأسفانه شاهد تروریسم دولتی رژیم صهیونیستی با حمایت برخی از کشورها در آب های بین المللی هستیم. ایران در خصوص امنیت کشتی های تجاری خود سکوت نمی کند و از هر اقدام جامعی که به امنیت کشتی های تجاری و صلح وثبات بیانجامد حمایت کرده و در این مسیر حرکت می کند.
خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوالی در مورد اعزام زوار به عربستان سعودی و اینکه عربستان تأکید کرده که زوار باید واکسن های خاصی را زده باشند که از بین واکسن های مطرح شده دو واکسن در ایران استفاده شده و افرادی که از این دو واکسن استفاده نکرده اند وضعیت شان چگونه خواهد بود، تأکید کرد: برای موضوع اعزام زوار به عربستان و همچنین کشور عراق گفت وگوهایی در سطوح مختلف و بخش های مختلف انجام شده است و به خاطر موضوع کرونا و شرایط خاصی که وجود دارد سازمان حج و زیارت به تنهایی نمی توانست امور را به پیش ببرد. دوستان البته زحمات زیادی کشیدند و همان طور که گفتم گفت وگوهایی در سطوح مختلف صورت گرفته و در دو مورد ذکر شده وزارت خارجه تلاش کرده که زمینه های لازم را فراهم کند.
وی همچنین در ارتباط با وضعیت مرزهای ایران و حضور طالبان در برخی از نقاط مرزی کشور گفت: برخی از نواحی مرزی ما به خاطر تحولات موجود در افغانستان گاها دچار یکسری تحولات بوده ولی این مرزها با حضور مرزداران غیور کشور و همچنین عزیزان ارتش در آرامش قرار دارد و ما همواره تلاش کرده ایم که این پیام مقتدرانه را بدهیم که مرزهای ایران باید آرام بماند.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سوال دیگری در مورد موضوع طالبان نیز گفت: همان طور که پیش از این نیز گفته ایم طالبان بخشی از آینده افغانستان است. ما به گفت وگوهای اصیل بین الافغانی با حضور گروه های مختلف افغانستانی پایبند هستیم و تلاش می کنیم که صدای حق شنیده شود.
خطیب زاده همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با موضوع افغانستان و اینکه آیا ایران قصد دارد دور دوم مذاکرات تهران را در ارتباط با موضوع افغانستان برگزار کند، گفت: ما رایزنی های گسترده ای در سطح اعلامی و غیراعلامی در ارتباط با موضوع افغانستان داشته ایم که در مورد برخی از این رایزنی ها اطلاع رسانی شده است از جمله خبر سفر آقای طاهریان نماینده ویژه وزارت امور خارجه به افغانستان و پاکستان.
وی با بیان اینکه گفت‌وگوهای منظمی به صورت روزانه توسط نهادهای ذیربط در مورد افغانستان صورت می گیرد، گفت: همان طور که پیش از این نیز اعلام کرده ایم ما امنیت افغانستان را امنیت ایران می دانیم و با جدیت مسائل افغانستان را پیگیری می کنیم. ما معتقدیم تنها راه صلح در افغانستان ایجاد یک دولت فراگیر در این کشور با حضور گروه های مختلف افغانستانی است و ابتکار تهران نیز در همین راستاست. ما تلاش کرده ایم که در یک بستر مناسب فضایی ایجاد شود که گفت‌وگوهای اصیل بین الافغانی ایجاد شود چرا که تنها مسیر صلح و ثبات در افغانستان همین مسیر است. آمادگی برگزاری دور دوم ابتکار تهران را داریم و تلاش داریم که نشستی را با حضور کشورهای همسایه افغانستان برگزار کنیم. مهمترین نکته در این زمینه رعایت حقوق مردم افغانستان است و از طرف دیگر مرزها باید مرزهای صلح و امنیت باشد و تمامی گروه ها باید اعلام کنند که به قانون پایبند هستند. ما تلاش کرده ایم که دسترسی به تمام طرف های افغانی به صورت یکسان فراهم شود و به تمامی کشورها توصیه می کنیم که از انجام اقداماتی که این شائبه را به وجود آورد که آن ها می خواهند برای مردم افغانستان تعیین تکلیف کنند، خودداری کنند و اینکه همه باید توجه کنند جغرافیای افغانستان باید جغرافیای صلح باشد و نباید گروه های تندرو اجازه پیدا کنند که از این منطقه برای انجام اقدامات علیه مردم منطقه و افغانستان استفاده کنند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در این نشست در پاسخ به سوال ایسنا در مورد موضع جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با اظهارات وزیر خارجه بریتانیا علیه ایران و با توجه به ابراز نگرانی این کشور در مورد امنیت کشتیرانی تجاری در خلیج فارس، گفت: این اظهارات وزیر خارجه انگلیس ضد ملت ایران اظهارات جدیدی نیست و یک حلقه از زنجیره اظهارات غیرمسئولانه از سوی مقامات انگلیسی علیه ملت ایران طی سال های گذشته است.
وی با بیان اینکه با وزیر خارجه انگلیس در یک نقطه مشترک هستیم و ما هم نگران امنیت کشتیرانی تجاری در آب های بین المللی هستیم، گفت: این دقیقا همان نقض آشکاری است که انگلیس در مقابل نفتکش ایران در آب های بین المللی انجام داد. اقدام آن ها راهزنانه بود و چون بی‌مبنا بود مجبور به آزادسازی نفتکش ایرانی شدند که البته این تنها مورد در نقض امنیت کشتیرانی در آب های بین المللی توسط انگلیسی ها نیست. توصیه ما به دولت انگلیس توجه به مسئولیت ها و وظایفش در این خصوص است. امنیت خلیج فارس برای ما خط قرمز است و ما همواره تلاش کرده ایم که این آبراه از ناامنی هایی که کشورهایی چون انگلیس ایجاد می کند، در امان باشد.
خطیب زاده ادامه داد: اینکه انگلیس در کنار رژیم یاغی و بدنام صهیونیستی قرار گرفته جایگاه این کشور در نظام بین المللی را نشان می دهد و هر چقدر اظهارات مسئولانه تری از مقامات انگلیسی ببینیم قطعا برای منطقه هم بهتر خواهد بود.
وی همچنین با بیان اینکه من به خانواده دو قربانی این حمله در انگلیس و رومانی تسلیت عرض می‌کنم، گفت: ما تأکید می کنیم که این گونه سناریوسازی های رژیم صهیونیستی با همراهی برخی از کشورها حاکی از همان خوی ضد حقوق بین الملل آن ها است و آن ها باید این رفتار را اصلاح کنند.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوال دیگر ایسنا در مورد تحولات افغانستان و اینکه با توجه به گسترش حوزه نفوذ طالبان در افغانستان شاهد ورود تعدادی از اتباع افغانستانی به ایران هستیم، نگاه و سیاست ایران در این ارتباط چیست، تصریح کرد: ایران عمیقا نگران تحولات در افغانستان است. ایران همواره امنیت افغانستان را امنیت خودش دانسته و از تمام ظرفیت های خود در سطح منطقه ای و بین المللی و دوجانبه استفاده کرده که به صلح و ثبات و ایجاد آرامش در افغانستان کمک کند. در همین چارچوب ابتکار صلح تهران را آمادگی داشته و داریم که پیگیری کنیم تا در یک گفت وگوی بین الاصیل افغانی با حضور گروه های مختلف افغانستانی یک دولت فراگیر تشکیل شود.
خطیب زاده گفت: کشورهای همسایه افغانستان هم برای اینکه مساعی خود را هماهنگ کنند و موضوع انسانی آوارگان ناشی از جنگ را مدیریت کنند و اجازه ندهند که جغرافیای افغانستان مورد سوءاستفاده گروه های افراطی قرار بگیرد و برای اینکه به پایان این جنگ خونریزی و برادرکشی کمک کنند، ضرورت دارد گفت وگوهای منظم تر و ساختارمندی با یکدیگر داشته باشند و جمهوری اسلامی ایران اعلام آمادگی می کند که میزبان مقامات عالی رتبه و مقامات کشورهای همسایه در خصوص موضوع افغانستان باشد.
وی با بیان اینکه ایران در طول چهار دهه گذشته میزبان میلیون ها مهاجر افغانستانی بوده افزود: ما همواره نگاه خویشاوندی به مردم افغانستان داشته ایم. این نگاه انسانی وجود داشته و انشاءالله ادامه خواهد داشت.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به سوالی در مورد سفر وزیر خارجه عراق به تهران و اینکه گفته می شود احتمالا وزیر خارجه عراق در سفر به تهران از مقامات ایران دعوت خواهد کرد که در نشست منطقه ای که بغداد در صدد برگزاری آن با کشورهای مختلف است شرکت کند، گفت: سفر وزیر خارجه عراق به ایران در دستور کار است و به زودی انجام می شود ولی گمانه زنی در مورد محتوای پیامی که در این سفر به رئیس جمهور محترم ارائه خواهد شد زود است و ما براساس پیامی که دریافت می کنیم تصمیم می گیریم.
خطیب زاده ادامه داد: ایران همواره منادی گفت وگو و روابط منطقه ای بوده و همواره تلاش کرده که دیگر کشورهای منطقه را به مراودات منطقه ای دعوت کند و کشور عراق می تواند نقش مهمی در این راستا داشته باشد.
وی همچنین در مورد اخبار منتشر شده در ارتباط با سفر وزیر خارجه ژاپن به تهران نیز گفت: سفر وزیر خارجه ژاپن به تهران چند ماه است که در دستور کار است و وقتی که جزئیات آن نهایی شد آن را اعلام می کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه همچنین در پاسخ به این پرسش که وزیر خارجه عربستان سعودی اعلام کرده که این کشور به تلاش هایش برای حل بحران یمن ادامه خواهد داد و اینکه آیا ایران عزمی واقعی در مقامات سعودی برای حل بحران یمن مشاهده می کند یا خیر، گفت: بنده ابتدا باید به این موضوع اشاره کنم که ما از تعیین نماینده جدید ویژه در امور یمن توسط دبیرکل سازمان ملل استقبال می کنیم و امیدواریم در چارچوب حقوق حقه مردم یمن به منظور پایان بخشیدن به این کشتار ظالمانه و محاصره غیرانسانی مردم این کشور با کمک ایشان و دیگر کشورها اقداماتی صورت بگیرد. ایران آمادگی خود را برای کمک به حل این بحران همواره اعلام کرده است.
خطیب زاده افزود: متأسفیم که دولت عربستان همچنان به دنبال راه حل نظامی در ارتباط با این مسئله است در حالی که به خوبی می داند جنگ جز کشتار مردم غیرنظامی و آسیب زدن به امنیت منطقه و مردم آن حاصلی ندارد. عربستان سعودی باید هر چه زودتر پایبندی خود را به راه حل های سیاسی نشان دهد و به این جنگ خانمان سوز پایان دهد.
وی در مورد سفر انریکه مورا به تهران و دیدارش با امیر عبداللهیان و دیگر مقامات وزارت خارجه خطاب به خبرنگار پرسش کننده اظهار کرد: ایران عضو برجام است و در چارچوب برجام اقدامات خود را انجام داده است و آن کشوری که برجام را ترک کرده و به تعهداتش عمل نکرده و از آن خارج شده است آمریکاست. آقای مورا در سفری که به ایران داشتند ملاقاتی هم با آقای امیرعبداللهیان داشتند و ایشان نظر رئیس جمهور محترم را اعلام کردند. آقای مورا مذاکراتی را نیز از مقامات وزارت خارجه داشتند. مواضع آقای رئیس جمهور به صراحت در نطق تحلیف ایشان گفته شده است. در نشست مطبوعاتی نیز که با خبرنگاران داشتند مواضع خود را تبیین کردند و چیزهای بیش از این گمانه زنی است.
خطیب زاده همچنین در پاسخ به این سوال که آیا آقای امیرعبداللهیان وزیر خارجه آتی خواهند بود، گفت: اجازه دهید که در مورد اعضای کابینه، دفتر رئیس جمهور اظهار نظر کند.