ترامپ به جای بایدن سخنرانی کرد!

پایگاه خبری "پولیتیکو" در گزارشی به جو پیرامونِ سخنرانی اخیر "جو بایدن" در سازمان ملل متحد پرداخته و به طور خاص به این مساله اشاره کرده که بایدن در جریان سخنرانی خود سعی داشت تا این پیام را به کشورهای مختلف جهان برساند که "آمریکایِ قانونمدار بازگشته است" و رویه‌های قانون گریزانه افرادی نظیر ترامپ از این کشور دور شده است. با این حال، عملکرد چند ماهه اخیر دولت بایدن موجب شده تا اغلب کشور‌های جهان، این پیامِ بایدن را نپذیرند و آن را صرفا در حد یک شعار ارزیابی کنند.

بایدن در جریان سخنرانی اخیر خود در سازمان ملل متحد، اشاراتی مستقیم به تمایلش جهت احیا توافق برجام با ایران، حل منازعه فلسطین و اسرائیل با تکیه بر راهکار ایجاد دو دولت، و همچنین عدم تمایلش جهت به راه انداختن جنگ سردی جدید با چین داشت. محور‌هایی که تاکنون از دید پایگاه خبری پولیتیکو، قربانیِ رویه‌های یکجانبه دولت بایدن شده اند و این دولت تلاشی جهت مخاطب قرار دادن این مسائل با کمک گرفتن از نهاد‌های بین المللی از خود نشان نداده است.

در این چهارچوب، اینطور به نظر می‌رسد که رهبران آمریکا هر زمان در راستای منافع خود ببینند، از ظرفیتِ نهاد‌های بین المللی نظیر سازمان ملل متحد استفاده می‌کنند و در غیر اینصورت، به راحتی این سازمان‌ها را کنار گذاشته و حتی بر خلاف موازین و اصول بنیادین این نهاد‌ها نیز حرکت می‌کنند. امری که عملا با تصویرسازی‌های رهبران آمریکا از کشورشان به عنوان بازیگری قانونمند در عرصه معادلات بین المللی، تناسبی ندارد.

پایگاه خبری پولیتیکو در این رابطه می‌نویسد: «جو بایدن رئیس جمهور آمریکا تلاش اصلی خود را در جریان سخنرانی اش در سازمان ملل متحد بر یک مساله معطوف کرده بود: "مطمئن کردنِ رهبران جهان مبنی بر اینکه آمریکا آماده است تا دیپلماسی بین المللی را بار دیگر در آغوش کشد و عملا از سیاست‌های مشکل زایِ دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ و شعار اصلی وی با عنوان "اول آمریکا" نیز فاصله گرفته است". بایدن تمام سعیش را انجام داد تا خود و دولتش را بیش از دولت سابق آمریکا، دوست و همراه سازمان ملل متحد نشان دهد. با این حال، اگرچه بایدن خیلی خوب در رابطه با تصویرسازی از آمریکا به عنوان کشوری که حامی همکاری‌های بین‌المللی است اقدام می‌کند، اما ماه‌های ابتدایی حضور وی در قدرت به این نکته اشاره داشته اند که دولت بایدن به آن اندازه‌ای که مایل است دنیا باور کند، به سازمان ملل متحد تعهدی ندارد.

باید پذیرفت که رویه‌های چند ماه اخیر دولت بایدن و همچنین سیاست‌های دولت سابق آمریکا، عملا بسیاری از دولت‌های جهان را نسبت به این مساله که آمریکا واقعا تمایلی به انجام سرمایه گذاری جدی بر روی همکاری‌های بین‌المللی داشته باشد، بی اعتماد کرده است.

در واقع، در موضوعات سنتی ترِ سیاست خارجی آمریکا از افغانستان گرفته تا اسرائیل و چین، دولت بایدن نوعی رفتار دوگانه را از خود نشان داده و صرفا با موضوعاتی نظیر بحران شیوع ویروس کرونا و تغییرات اقلیمی است که می‌تواند تا حدی افراد بدبین به خود را نسبت به اراده آمریکا جهت توسعه همکاری‌های بین المللی (از سوی واشنگتن) قانع کند.

به گزارش سایت طلا، بایدن از ظرفیت خوبی نیز برخوردار است تا جهان را قانع کند که می‌خواهد همکاری‌های بین‌المللی با محوریت سازمان ملل را ارتقا دهد. او سال‌ها با سازمان‌های مهم بین المللی کار کرده و بسیاری از تصمیمات نابجای دولت قبلی آمریکا را نیز نظیر خروج از توافق آب و هوایی پاریس، معکوس کرده و عملا به سازمان‌های بین الملی روی خوش نشان داده است. با این حال، دولت بایدن در مسائل مهمی نظیر مسائل خاورمیانه و افغانستان، قویا سازمان ملل را منزوی کرده و عملا رقابت با چین را به اولویت اصلی دولت خود تعریف کرده و ایجاد فضای همکاری میان دو طرف در قالب سازمان‌های بین المللی را نیز به شدت تضعیف کرده است.

البته که بایدن و دیگر روسای جمهور سابق آمریکا، همکاری با سازمان ملل و یا بهتر بگوییم ژست همکاری با سازمان ملل را امری مفید برای خود و دولت هایشان ارزیابی کرده و می‌کنند. با این حال، هر زمان که لازم دیده‌اند و وقتی در مورد مسائل کلان سیاست خارجی دولت آمریکا بحث شده، آن‌ها خیلی راحت سازمان ملل و دیگر نهاد‌های بین المللی را رها کرده اند. درواقع، از دید آن‌ها وجود سازمان‌های بین المللی خوب است، اما پذیرفتن تحمیلی قواعد آن‌ها از سوی آمریکا کاملا بد است و هر زمان که این سازمان‌ها سر راهِ آمریکا قرار بگیرند، واشنگتن هر کاری می‌کند تا از شرِ آن‌ها خلاص شود.

بسیاری از مقام‌های خارجی بر این باورند که آمریکا هیچ طرح و راهبرد مشخصی جهت اعاده نفوذ و تاثیرگذاری خود در قالب سازمان ملل متحد ندارد. آمریکای کنونی عملا هیچ تمایلی ندارد تا در بحران‌های مهم جهان، با سازمان ملل متحد همکاری داشته باشد. در جریان جنگ اخیر اسرائیل و حماس در ماه مِی نیز دولت آمریکا به صراحت موضع سازمان ملل مبنی بر دعوت دو طرف به آتش بس را به چالش کشید و علی رغمِ تلاش‌های نماینده آمریکا در سازمان ملل جهت تحقق این مساله، دولت بایدن از صدور یک بیانیه که فراخوانی برای آتش بس باشد با این استدلال که این موضوع، موجب پیچیده شدنِ دیپلماسی آمریکا در قبال اسرائیل خواهد شد و سکوت معنا‌دارِ آن در قبال تل آویو را خدشه دار می‌کند، خودداری کرد. در این رابطه یک دیپلمات اروپایی می‌گوید: "شاید محاسبات و رویه‌های سیاست خارجی دولت بایدن با دولت ترامپ متفاوت باشد با این حال نتیجه رویکرد‌های هر دو طرف تقریبا یکسان است. هر دو به طور خاص به دنبال منزوی کردن سازمان ملل متحد و نهاد‌های وابسته به آن هستند".

در جریان بحران افغانستان نیز دولت آمریکا عملا نگران این بود که مبادا کاری کند که در جریان خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان موجب ناراحتی طالبان شود. آن‌ها (دولت آمریکا) هیچ مشورتی را با متحدان خود و همچنین سازمان ملل متحد در جریان بحران مذکور انجام ندادند. به نظر می‌رسد که اساسا آمریکا در شرایط بحرانی، هیچ اعتباری برای سازمان ملل قائل نیست و حاشیه نشین کردن آن، اولین کاری است که از سوی این دولت دنبال می‌شود.

بایدن در سخنرانی اخیر خود در رسازمان ملل، هیچ راه حلی روشنی را جهت حل اختلافات با کشور‌هایی نظیر چین و ایران ارائه نکرد و اشاره‌ای نیز به نقشی که سازمان ملل می‌تواند در این چهارچوب بازی کند ننمود. وی همچون موضع گیری‌های اخیر خود، سعی کرد تا از آمریکا چهره‌ای قانونمندار را به نمایش بگذارد. دستور کاری که البته بار‌ها توسط "آنتونی بلینکن" وزیر خارجه دولت آمریکا نیز مورد استفاده قرار گرفته است. در شرایط فعلی، بایدن در مسائل مهم سیاست خارجی آمریکا عمدتا به صورت انفرادی رفتار و تصمیم گیری می‌کند و صرفا در مواردی نظیر تغییرات آب و هوایی و بحران شیوع ویروس کرونا است که به همکاری با سازمان‌های بین المللی و مخصوصا سازمان ملل متحد اشاره می‌کند.

در این رابطه، روز چهارشنبه (یک روز پس از سخنرانی بایدن)، آمریکا میزبان نشستی مجازی با حضور رهبران جهانی خواهد بود تا در مورد تامین واکسن ویروس کرونا و همچنین برخی منابع مالی مرتبط با این مساله، وعده‌هایی را به کشور‌های جهان بدهد. هدفِ اعلامی از این نشست این است که ۷۰ درصد از جمعیت جهان تا سپتامر سال ۲۰۲۲ واکسینه شوند و امکانات بهداشتی و درمانی مناسبی نیز برای بیماران در اقصی نقاط جهان تامین شود تا کشور‌های مختلف بتوانند با تمام قدرت، با چالش‌های آتی جهانی مواجهه داشته باشند. در این رابطه واشنگتن ۱۰ میلیارد لار برای واکسیناسیون و ۲ میلیارد دلار برای کپسول‌های اکسیژن (بریا بیماران کرونایی) اختصاص می‌دهد.

آمریکا دوست دارد تا در جایگاه رهبری جهان در امر واکسیناسیون کرونا کنش ورزی کند با این حال، مایل است تا این مساله را با استاندارد‌های خاص خود به پیش برد. درست به همین دلیل است که بایدن و تیم وی، استفاده از فرصت برگزاری نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک را فرصتی مغتنم برای خود می‌پندارند و سعی دارند تا نمایشی دلپذیر را در این رابطه از آمریکا و موقعیت جهانی آن ارائه کنند».