روز اول اکتبر، روز جهانی گیاهخواری است. این روز برای گیاهخواران نوعی جشن همبستگی با طبیعت است، و برای غیرگیاهخواران زمان پرسش درباره دلایل گیاهخواری است که چرا باید گیاهخوار شویم؟
گیاهخواری به معنای تغذیه از سبزیجات، دانههای گیاهی، میوهها و آجیل است، اما گیاهخواران گاه در سفره غذای خود محصولات حیوانی از جمله تخممرغ، لبنیات و عسل را نیز میگنجانند، به شرط آن که تولید این محصولات مستلزم کشتن یا آسیب به حیوانات نشود.
در سالهای گذشته گیاهخواری مورد اقبال تمام مردم جهان قرار گرفته است. اما در سفره غذای ایرانی از دیرباز، خوراکهای غیرگوشتی زیادی هست؛ از جمله میرزا قاسمی، کشک و بادمجان، اشکنه، کوکو سبزی و کوکو سیبزمینی، باقلا قاتق، عدسی، کل جوش، آش، نرگسی، عدس پلو، دمپختک، استانبولی پلو. بسیاری از غذاهای ایرانی را میتوان بدون گوشت پخت.
منش گیاهخواری پیش از اواسط قرن ۱۹ میلادی به عنوان رژیم فیثاغوری شناخته میشد، به یاد فیثاغورس فیلسوف و ریاضیدان یونانی که از طرفداران پر و پا قرص حذف گوشت حیوانات از رژیم غذایی بود.
گیاهخواری از قرن پنجم پیش از میلاد در هند وجود داشته است. علاوه بر آن در چین، اندونزی، ژاپن، تایلند و در قاره آفریقا پیش از استعمار طی سدهها سفرههایی با غذاهای صرفا گیاهی انداخته و پرداخته میشدند.
ظاهرا طی قرنها انگیزههای گیاهخواری کمابیش ثابت و دلایل آن پابرجا مانده است: مراقبت از حیوانات، ملاحظات زیستمحیطی، و سلامت فردی.
تحقیقات مختلف نشان داده است که گیاهخواری خطر ابتلا به دیابت را کاهش میدهد، به کنترل وزن کمک میکند، خطر عفونت را کم میکند، سیستم ایمنی را تقویت میکند و ما را به طبیعت و زمین نزدیک میکند.